Tenis i moda męska

W ostatnich dniach przeżywaliśmy wielkie emocje związane z występami naszych rodaków na turnieju Wimbledon. Przygoda Agnieszki Radwańskiej i Jerzego Janowicza zakończyła się na półfinale. Ja chciałbym dzisiaj wrócić do korzeni tenisa i przypomnieć jak wiele elementów współczesnej mody codziennej wywodzi się właśnie z tej dyscypliny sportu.

Tenis przez wiele lat pozostawał wierny wzorcom ubiorów sprzed kilkudziesięciu lat, aż w końcu zaczęło się to zmieniać. Z wielkich turniejów tylko Wimbledon chętnie odwołuje się do wielu tradycji i spośród kilku zasad jest też taka, która zobowiązuje zawodników do występowania w białych strojach. Swoją drogą szkoda, że ta zasada nie obowiązuje na innych imprezach najwyższej rangi. Tenis zawsze kojarzył się kolorem białym i tak już powinno pozostać.

KOSZULKA POLO
Najbardziej znany element męskiej garderoby, który na ulice trafił właśnie z kortu, to klasyczna koszulka polo. Jej pierwowzór znany był już pod koniec XIX wieku – podczas gry w polo używali jej brytyjscy żołnierze stacjonujący w Indiach, jednak to właśnie tenis przyczynił się do jej popularyzacji.

Ojcem jej sukcesu był Rene Lacoste, francuski tenisista, który znany był nie tylko ze znakomitej gry (m.in. dwa razy wygrał Wimbledon), ale także z przywiązania do tego co i jak nosił. To właśnie on w roku 1926, prawdopodobnie jako pierwszy pojawił się na korcie dużego turnieju (US Open) w koszulce z krótkim rękawem własnego projektu. Był to egzemplarz z bawełnianej dzianiny, z miękkim kołnierzykiem i dekoltem zapinanym na guziki. Jeszcze wtedy podstawowym elementem stroju tenisisty była bawełniana koszula z długim rękawem i długie flanelowe spodnie, więc ubiór Rene wzbudził spore zamieszanie. Wkrótce okazało się, że inni gracze też zapragnęli takiej koszulki i Rene Lacoste wraz ze wspólnikiem postanowili to wykorzystać. Założyli firmę produkującą stroje dla tenisistów. Już pod koniec lat 30 poziom produkcji sięgnął 300 tysięcy sztuk rocznie. Co ciekawe, do początku lat 50 w asortymencie Lacoste były tylko koszulki polo w kolorze białym. Obecnie marka Lacoste to jeden z najcenniejszych brandów na świecie.

Zawodowi tenisiści coraz rzadziej występują na korcie w koszulkach polo. Na przykład Andy Murray wygrał Wimbledon mając na sobie t-shirt z dekoltem.

BIAŁY SWETER TENISOWY
Prawdopodobnie jako pierwsi używali go zawodnicy grający w krykieta i współcześnie częściej używa się określenia „sweter krykietowy”, ale tutaj było podobnie jak z polo -to tenis spopularyzował ten model swetra. Obecnie trudno w to uwierzyć, ale kiedyś grano w nim w na korcie, zakładając go na koszulę z długim rękawem.

Czym się charakteryzuje? Wykonany jest z bawełny lub wełny w kolorze kremowym lub białym. Charakterystyczne są pionowe, szerokie sploty warkoczowe i duży dekolt. Ściągacze przy rękawach i na dole oraz dekolt są zazwyczaj w kolorze granatowo-czerwonym. Sweter tenisowy występuje także w wersji bez rękawów.

Obecnie gracze zawodowi nie noszą tego rodzaju swetrów, ale podczas zakończonego dzisiaj Wimbledonu nosili je niektórzy sędziowie. Warto przypomnieć, że od kilku lat oficjalnym dostawcą odzieży dla obsługi tego turnieju jest firma Ralph Lauren.

Sweter tenisowy kojarzony jest ze stylem preppy i najłatwiej go znaleźć w ofercie marek, które w swoich kolekcjach odwołują się do stylu studentów Ive League. Są to m.in. Gant, Polo Ralph Lauren, Morris, Brooks Brothers, Tommy Hilfiger, McGregor, J.Press.

TENISÓWKI
Podczas gdy współczesne koszulki polo niewiele różnią się od pierwowzoru sprzed ponad 80 lat, to w przypadku butów do tenisa różnica jest ogromna. Obecnie tenisiści mają na nogach obuwie, które w zasadzie niczym nie przypomina egzemplarzy sprzed stu lat. Z lekkich płóciennych tenisówek na gumowej podeszwie została już tylko nazwa. Ze współczesnym tenisem nie mają nic wspólnego, za to stały się bardzo popularnym obuwiem codziennym.

Podobno pierwsze egzemplarze tenisówek nosili uczestnicy Wimbledonu w roku 1895, jednak ich popularność wśród tenisistów zaczyna się około 1915 roku, gdy firma Goodyear, specjalizująca się w produkcji opon, wraz ze spółką US Rubber tworzą markę Keds. To właśnie oni jako pierwsi zaczynają masową produkcję lekkich płóciennych butów znanych współcześnie jako „tenisówki” (ang. plimsolls). Był to model o nazwie Champion, który bardzo szybko zdobył popularność wśród tenisistów, gdyż był bardzo lekki, z dobrą przyczepnością do podłoża, a w dodatku cena była niska. Tenisiści mogli wreszcie zrezygnować ze skórzanych oxfordów. W latach dwudziestych zawodnicy grający w tenisówkach Keds zwyciężali w kilkunastu prestiżowych turniejach. Później przez wiele lat buty te były używane przez tenisistów, jednocześnie wchodząc także do użytku codziennego. Marka Keds istnieje do dnia dzisiejszego, choć w Polsce jest mało znana.

Tenisówki Champion były później inspiracją dla wielu innych marek (m.in. Converse), które szybko podchwyciły pomysł na lekkie płócienne buty na gumowej podeszwie.

BIAŁE SZORTY
Strój tenisowy przez wiele lat składał się z długich spodni, dopiero w latach trzydziestych brytyjski tenisista Henry Wilfred „Bunny” Austin zdecydował się wystąpić w eleganckich białych szortach, czym wzbudził sensację na kortach Wimbledonu. To był moment przełomowy i od tamtej pory tenisiści zaczęli rezygnować z długich flanelowych spodni. Wkrótce białe szorty weszły także do użytku codziennego poza miastem. Polecam także dłuższy tekst o szortach.

BUTY SIODŁATE
Gdy firma Goodyear eksperymentowała z tenisówkami, to mniej więcej w tym samym czasie amerykański przedsiębiorca Spalding zaproponował tenisistom sportowe oxfordy wykonane z białej skóry. Charakterystycznym elementem tego modelu była naszyta na przyszwę dodatkowa warstwa ciemnej skóry. Model ten niespecjalnie przypadł do gustu sportowcom, natomiast bardzo szybko trafił do codziennego użytku. Buty siodłate chętnie nosili studenci Ivy League. O siodłatych pisał jakiś czas temu Szarmant.

Jeśli tytułowe pytanie brzmiało „co modzie dał tenis?”, to należałoby wymienić także konkretne marki, których historia czy też rozwój firmy zaczęła się właśnie od tenisa. Poza wymienionymi w tekście markami Lacoste i Keds, należy wspomnieć także o:

Fred Perry – marka założona w roku 1948 przez znakimitego tenisistę Freda Perry (1909-1995), który ośmiokrotnie wygrywał turnieje wielkoszlemowe. Warto przypomnieć, że do dzisiaj Perry był ostatnim Brytyjczykiem, który wygrał Wimbledon. Było to w roku 1936. Dopiero po 77 latach ten prestiżowy tytuł trafił do kolejnego Brytyjczyka – Andy Murray’a. Przez wiele lat marka Fred Perry była kojarzona z subkulturą skinheadów, ale obecnie to już raczej przeszłość.

Bjorn Borg – marka założona przez jednego z najbardziej utytułowanych tenisistów w historii tej dyscypliny. Początkowo specjalizowali się tylko w wysokiej jakości bieliźnie, ale obecnie asortyment jest znacznie szerszy.

Tretorn – szwedzka marka, która zaczynała od produkcji opon i kaloszy, ale o firmie zrobiło się głośno dopiero gdy zaczęła produkować piłki i buty do tenisa. Występował w nich m.in. wymieniony wcześniej Bjorn Borg. Obecnie znani są głównie z produkcji wysokiej jakości kaloszy o charakterze lifestylowym, choć cały czas dostarczają sprzęt dla profesjonalnych tenisistów. W 2001 roku markę Tretorn przejęła Puma.

K-Swiss – amerykańska marka założona w roku 1966 przez dwóch szwajcarskich emigrantów. Zaczynali od butów dla tenisistów, a teraz są normalną marką odzieżową o charakterze sportowym.

Wykorzystałem zdjęcia pochodzące z: lacoste.com, gant.com, keds.com, ralphlauren.com, hirmer.de, mistermort.com.